ابراهیم یزدی کیست / بیوگرافی و زندگینامه ابراهیم یزدی / سوابق مدیریتی اجرایی ابراهیم یزدی و علت مرگش

ابراهیم یزدی (زاده ۱۳۱۰ در قزوین)، فعال سیاسی ایرانی و دبیرکل نهضت آزادی ایران است. ابراهیم یزدی در دوران اقامت سید روحالله خمینی درنوفللوشاتو، فرانسه از مشاوران او بود. او پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به همراه روحالله خمینی به ایران بازگشت.
در بهمن ۱۳۵۷، ابراهیم یزدی به دستور روحالله خمینی به عضویت نهادی مخفی به نام شورای انقلاب اسلامی ایران درآمد. خلخالی ادعا میکند: ابراهیم یزدی بازپرس دادگاه انقلاب در زمان محاکمهٔ ژنرالهای ارتش شاهنشاهی ایران بود. و با آغاز به کار دولت موقت انقلاب به سمت «معاون نخستوزیر در امور انقلاب» برگزیده شد. وی برای مدتی به عنوان سرپرست مؤسسه کیهان منصوب شد و پس از استعفای کریم سنجابیاز وزارت امور خارجه ایران، به عنوان «وزیر امور خارجه دولت موقت انقلاب» معرفی شد. در دوران وزارت او، ایران از پیمان سنتو خارج شد و سپس بهجنبش غیرمتعهدها پیوست. در فاصله کوتاهی پس از آغاز بحران گروگانگیری در سفارت آمریکا، دولت موقت به نخستوزیری مهدی بازرگان در اعتراض به ناتوانی دولت و کنترل گروههای خودسر استعفا داد وی سپس در سال ۱۳۵۸ خورشیدی، نماینده مردم تهران در دوره اول مجلس شورای اسلامی شد، اما پس از آن، صلاحیتاش برای نامزدی در انتخابات دورههای بعدی مجلس شورای اسلامی، توسط شورای نگهبان قانون اساسی، ظاهراً با استناد به اظهارات سید روحالله خمینی علیه نهضت آزادی، رد شد.
ابراهیم یزدی، در جلد سوم کتاب خاطراتش، در صفحه ۷۳۷ در نامهای به تاریخ ۲۴ بهمن ۱۳۶۹ خطاب به احمد خمینی نوشته: «شما خوب میدانید که «برنامهٔ سیاسی و اجرایی» آقای خمینی را من تنظیم کرده و ایشان تصحیح و تنقیح نمودند، که بعدها بر طبق آن شورای انقلاب و دولت موقت… تأسیس گردید. شما به کسی این اتهامات پوچ و بی اساس را زدهاید که طراح و مؤسس سپاه پاسداران بوده است، طراح و مبتکر «روز قدس» بوده است، طراح اصلی و اولیه برخی دیگر از نهادهای انقلاب بوده است»
ابراهیم یزدی، تا پیش از انقلاب ایران، همراه خانوادهاش، سالها در آمریکا زندگی کرد و به شهروندی ایالات متحده آمریکا درآمد. او پس از کنار گذاشتهشدن از مناصب حکومتی، بارها به دلایل مختلف زندانی شدهاست. وی آخرینبار از تاریخ ۹ مهر ۱۳۸۹ تا ۲۹ اسفند ۱۳۸۹ خورشیدی در زندان بود.
زندگی
ابراهیم یزدی در مهر ماه سال ۱۳۱۰ در یک خانواده مذهبی متوسط در قزوین به دنیا آمد؛ در سال ۱۳۱۶ همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد و در خیابان ری پرورش یافت.
تحصیلات
تحصیلات ابتدایی را در دبستانهای مولوی (بازارچه مُعیّر) و ادب (پشت مسجد سپهسالار)، تحصیلات متوسطه را در دبیرستان دارالفنون و تحصیلات عالیه را در دانشکده داروسازی دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۲ به اتمام رسانید.
یزدی در سال ۱۹۶۱ به ایالات متحده آمریکا رفت، و مدتی طولانی به همراه همسر و ۶ فرزندش در شهر هوستون ایالت تگزاس زندگی میکرد. او و همسرش در سال ۱۹۷۱ شهروند ایالات متحده شدند. رسانهای شدن این امر در بحبوحه انقلاب در نشریات آمریکا خبرساز شد.
وی در زمان اقامتش در آمریکا، مدتی محقق علمی دانشکده پزشکی بیلور در تگزاس بود.
او در هنگام تحصیل در رشته داروسازی با بخش آسیبشناسی و فارماکولوژی دانشگاه بیلور همکاری میکرد. در این مدت او تحقیقاتی در مورد سرطان کرد و مقالات پژوهشی مهمی در این زمینه در نشریات تخصصی پزشکی به چاپ رساند.
فعالیت مذهبی
ابراهیم یزدی در خلال زندگی در آمریکا، در حالی که در دانشگاه «بیلور» درس میخواند به تأسیس انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا، انجمن اسلامی پزشکان آمریکا و کانادا پرداخت. او مؤسس اولین مسجد شهر هوستون بود و همچنین از مؤسسان «جامعه مسلمانان هوستون» و نخستین رئیس آن بشمار میرود که بزرگترین سازمان اسلامی در آمریکا به شمار میآید. وی عضو هسته مرکزی بسیاری از تشکلهای دانشجویی مسلمان در آمریکا بودهاست. تعدادی از آنان حال جزو رهبران و دولتمردان برجسته کشورهای مسلمان دنیا به شمار میروند. همانند رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، ماهاتیر محمد نخست وزیر سابق مالزی، انور ابراهیم معاون وی، حسن الترابی از دولتمردان سودان و عزالدین عراقی از فعالان دموکرات در عراق هستند. او متناوباً کلاسهای قرآن هفتگی در منزل خود برگزار میکند و جزوات و کتابهای اسلامی زیادی منتشر کردهاست.
ابراهیم یزدی فعالیت سیاسی خود را با عضویت در نهضت خداپرستان سوسیالیست شروع کرد. با شروع نخستوزیری دکتر محمد مصدق او به سلک طرفداران نهضت ملی شدن صنعت نفت درآمد و با وقوع کودتای ۲۸ مرداد و شروع به کار نهضت مقاومت ملی به رهبری سید رضا زنجانی، عضو این نهضت شد. او در کمیتههای دانشگاه، شهرستانها، انتشارات، سیاسی و اجرایی فعال و همچنین عضو هیئت تحریریه و ناشر روزنامهٔ «راه مصدق» بود.
در سال ۱۳۳۹ و با فعال شدن دوباره جبهه ملی (دوم) به عضویت کمیته انتخابات این جبهه درآمد. او در این سال به آمریکا مهاجرت کرد و از سال ۱۳۴۰ تا سال ۱۳۴۴ به عنوان دبیر شورای مرکزیجبهه ملی ایران، شاخه آمریکا و عضو هیئت اجرایی و مسئول تشکیلات جبهه، عضو هیئت تحریریه مجله «اندیشه جبهه» ارگان جبهه ملی فعالیت میکند. در زندگی نامهٔ منتشره از سوی کمیته انتخابات نهضت آزادی آمدهاست در این مسئولیتها او با دکتر چمران، دکتر شایگان، دکتر نخشب همکاری میکرد.
با تأسیس نهضت آزادی ایران در سال ۱۳۴۰ او به همراه مصطفی چمران، علی شریعتی و صادق قطبزاده به تأسیس شاخههای اروپا و آمریکای این نهضت مبادرت میورزد و به عنوان رئیس شورای مرکزی نهضت آزادی ایران در خارج از کشور انتخاب میشود. او همچنین مسئولیت انتشار ماهنامه پیام مجاهد ارگان نهضت آزادی ایران خارج از کشور را هم بر عهده داشتهاست.
او در سال ۱۳۴۴ مسئولیت رهبری سازمان مخصوص اتحاد و عمل (سماع) را بر عهده داشتهاست و با همکاری مصطفی چمران و محمد توسلی به تأسیس اولین پایگاه آموزش جنگهای مسلحانه ابتدا در مصر و سپس در جنوب لبنان مبادرت میورزد.
او در هنگام اخراج روحالله خمینی از عراق و امتناع دولت کویت از پذیرش روحالله خمینی و هیئت همراه به او پیشنهاد مهاجرت به فرانسه را میدهد و با همکاری صادق قطب زاده خانهای در نوفل لوشاتو به این منظور تهیه میشود. او در این مدت از مشاورین ارشد روحالله خمینی بودهاست.
مطالب مرتبط:
جزییات مکان و زمان تشییع جنازه ابراهیم یزدی وزیر خارجهی دولت موقت و دبیرکل نهضت آزادی
ابراهیم یزدی کیست و بیوگرافی و زندگینامه ابراهیم یزدی و سوابق مدیریتی اجرایی ابراهیم یزدی و علت مرگش