3 اسفند روز جهانی زبان مادری

3 اسفند روز زبان مادری است. این روز در دنیا 21 فوریه می باشد. روز جهانی زبان مادری از طرف یونسکو تام گذاری شده است. سال 2008 نیز از طرف سازمان ملل به عنوان سال جهانی زبان ها اعلام شد.

همانطور که می دانید برای هر روز جهانی که اعلام می شود داستان و موضوع خاصی در پشت صحنه قرار دارد. همانطور که می دانید بنگلادش ثبل از استقلال به عنوان پاکستان شرقی نامیده می شد و زبان رسمی آن اردو بود. اما در سال 1952 دانشجویان دانشگاه های داکا، پایتخت کنونی بنگلادش در اعتراضی مسالمت آمیز خواستار ملی شدن زبان بنگالی شدند.

پلیس در جریان راه پیمایی به آنان تیراندازی نمود و چندین نفر را از دانشجویان کشت. بعد از استقلال بنگلادش، سازمان یونسکو در 17 نوامبر سال 1999، 21 فوریه را روز جهانی زبان مادری نامید.

آموزش زبان مادری در ایران و چالش‌های مقابل آن

ایران کشوری که دارای تنوع قومی و زبانی است و حداقل 6 قومیت با فرهنگ و زبان متمایز از زبان فارسی که زبان رسمی کشور است در این کشور وجود دارد. اما با وجود اینکه ایران سال‌ها است که به «میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی» سازمان ملل اعتراف کرده و بخش نامه‌های مربوط به حقوق فرهنگی و زبانی را امضاء کرده اما هنوز حق تدریس زبان مادری به قومیت‌ها در ایران داده نشده است و مطالبه این حقوق فرهنگی برای بیش از 40% از مردم ایران همیشه از سوی برخی مقامات رسمی چه در زمان شاه و چه در زمان جمهوری اسلامی مساوی است با تهدید امنیت ملی و یکپارچگی کشور و خط قرمز بوده است به طوری که عملی کردن آموزش به زبان مادری در ایران در آینده‌ای نزدیک بسیار دشوار به نظر می‌آید.

یونسکو معتقد است تنوع زبانی سبب گسترش فرهنگ صلح و تفاهم فرهنگی می‌شود زیرا هر زبان حامل فرهنگ متمایزی ا‌ست و واجد آموزه‌های مفیدی برای جامعه بشری‌ است.

این سازمان با عنایت به اهمیت تنوع زبانی، در بیانیه‌ها و پیشنهادهای سالانه خود به مناسبت این روز بر پشتیبانی و برنامه‌ریزی برای آموزش و پرورش دو زبانه یا چند زبانه، به‌خصوص با به رسمیت شناختن نقش محوری زبان مادری در شیوه‌های طبیعی یادگیری، در همه سطوح آموزش و در همه محیط‌ها تأکید می‌کند.