هشدار وقوع سونامی شدید در سواحل ایران، پاکستان، عمان و هند

مجله “جئوفیزیکال ریسرچ لترز” (Geophysical Research Letters) در مقاله‌ای نوشت وقوع سونامی شدید در سواحل ایران، پاکستان، عمان و هند محتمل‌تر از آن است که پیش‌بینی می‌شد.

به‌گفته این نشریه علمی بررسی‌های جدید در غرب اقیانوس هند و گسترش مرز پوسته‌های زمین نشان می‌دهند گسل تکتونیک سواحل این کشورها می‌تواند زمین‌لرزه‌ای به قدرت ۹ ریشتر و حتی بیشتر از آن ایجاد کند.

“زمین‌ساخت” یا تکتونیک از شاخه‌های زمین‌شناسی است که به مطالعه تغییر شکل پوسته زمین بر اثر تنش‌ها و کرنش‌های وارده در طول دوران‌های مختلف زمین‌شناسی می‌پردازد.

این گزارش هشدار داده است که یک لایه ضخیم رسوب بر روی این گسل قرار گرفته خطر تنش شدید در لایه‌های زیرینی زمین را افزایش داده و موجب زمین‌لرزه شدیدی خواهد شد.

نشریه “جئوفیزیکال ریسرچ لترز” توضیح داده است که منطقه فرورانش “ماکران” از شرق به سوی غرب اقیانوس هند کشیده شده و همزمان به سمت سواحل جنوبی ایران و پاکستان در حرکت است و دامنه خود را به خلیج فارس گسترش می‌دهد.

در این منطقه پوسته اقیانوسی از طرف پوسته شمالی قاره تحت فشار قرار گرفته و ذوب می‌شود و همین موجب ایجاد تنش در لایه‌های زیرین گشته و با بالا و پایین شدن ناگهانی کف دریا سونامی ایجاد می‌کند.

جما اسمیت، پژوهشگر دانشگاه ساتمتون و همکاران بریتانیایی‌اش می‌گویند منطقه فرورانش ماکران تاکنون کمتر فعال بوده است و بزرگ‌ترین زمین‌لرزه آن به بیش از ۶۰ سال پیش برمی‌گردد؛ در سال ۱۹۴۷ زلزله‌ای با قدرت ۷,۳ و در سال ۱۹۴۸ زمین‌لرزه‌ای با قدرت ۸,۱ ریشتر رخ داده است و از آن‌جا که این منطقه در این محدوده زمانی کمتر فعال بوده چنین پنداشته می‌شد که خطری هم ندارد.

پژوهشگران بریتانیایی در مورد درجه حرارت در امتداد گسل و لایه‌های زیرین نیز تحقیقاتی کرده‌اند که جما اسمیت در این‌باره می‌گوید منطقه فرورانش توسط یک لایه ضخیم از رسوبات پوشیده شده و این بدان معنی است که لایه‌های عمیق‌تر، فشرده‌تر و گرم‌تر هستند.

همه این عوامل نگرانی پژوهشگران را از وقوع یک سونامی شدید افزایش داده است.